Viêm tai do ghiền lấy ráy tai

Ngoáy tai nhiều lần mỗi ngày, thích lấy ráy tai ở các tiệm cắt tóc, sử dụng dụng cụ lấy ráy tai không đảm vệ sinh… khiến nhiều người viêm tai.

Thạc sĩ bác sĩ CKI Hồ Văn Hữu, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, Trung tâm thường xuyên tiếp nhận nhiều người dùng dụng cụ không đảm bảo vệ sinh, thấy vật gì lấy vật đó ngoáy tai mỗi khi ngứa, thích ngoáy tai, mỗi ngày 2-3 lần… gây viêm nhiễm. May mắn là đi khám sớm, điều trị đúng cách nên hồi phục nhanh, chưa biến chứng nguy hiểm như thủng nhĩ, suy giảm thính lực, viêm tai giữa mạn tính…

Khi sử dụng vật dụng ngoáy tai không đảm bảo vệ sinh, dùng chung với người khác, không được tiệt trùng là cơ hội cho vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển trong ống tai. Ngoài ra, còn có thể đẩy ráy, chất bẩn và vi khuẩn sâu hơn vào ống tai thay vì loại bỏ; không chỉ làm tích tụ ráy gây tắc nghẽn mà còn tăng nguy cơ nhiễm trùng tai, gây đau nhức, sưng tấy và chảy dịch.

Các vật dụng cứng, sắc nhọn, không được tiệt trùng kỹ có thể gây xước, rách, tổn thương lớp da mỏng bên trong ống tai. Những vết thương này là “cửa ngõ” cho vi khuẩn và vi sinh vật xâm nhập, dẫn đến viêm nhiễm.

Việc lấy ráy tai nhiều lần một ngày, quá thường xuyên cũng làm mất lớp bảo vệ tự nhiên khiến ống tai bị khô, nứt nẻ, dễ nhiễm trùng hơn, đặc biệt với người có bệnh sử viêm tai.

Như trường hợp, anh N.H.H. (32 tuổi, quận Bình Tân, TP.HCM) có thói quen cắt tóc và vệ sinh tai tại một tiệm cắt tóc bình dân gần nhà. Mỗi lần cắt tóc xong, anh thường yêu cầu thợ cắt tóc lấy ráy tai. Khoảng 2 tuần, không cắt tóc, anh cũng ghé tiệm để lấy ráy tai. Thói quen này kéo dài khoảng 2 năm nay. Anh H. được lấy ráy tai bằng một que kim loại mỏng, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu.

Nhưng một tuần trước, sau khi cắt tóc và ngoáy tai ở tiệm về, tối đó, anh cảm thấy hơi đau nhức tai, kèm theo ngứa tai. Sau 10 ngày, tai của anh sưng đỏ và chảy dịch nên đến Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám.

Sau khi khám lâm sàng, khai thác bệnh sử, nội soi tai mũi họng, bác sĩ Hữu chẩn đoán anh H. viêm tai. “Có thể do vi khuẩn từ dụng cụ vệ sinh tai đã xâm nhập vào tai gây nhiễm trùng”, bác sĩ Hữu nói.

Bác sĩ Hữu dùng các dụng cụ vệ sinh làm sạch ống tai; loại bỏ dịch tiết vì dịch có thể chứa nhiều độc tố làm cho quá trình viêm kéo dài và hạn chế hiệu quả của thuốc; sau đó, kê đơn thuốc và hẹn lịch tái khám.

Tái khám sau 2 tuần, anh H. hết tình trạng viêm và được bác sĩ hướng dẫn cách vệ sinh, chăm sóc tai đúng cách: không dùng dụng cụ ngoáy tai sắc, nhọn; tránh dùng chung dụng cụ lấy ráy tai với người khác.

Bác sĩ Hữu cho biết, viêm tai ngoài chưa biến chứng, thường khỏi trong 10 ngày nếu điều trị đúng cách. Viêm tai ngoài cấp tính không được điều trị đầy đủ, đúng cách sẽ gây viêm tai ngoài mạn tính, kéo dài hơn 3 tháng hoặc tái phát hơn 4 lần trong năm.

Tương tự, chị N.L.P (25 tuổi, quận Phú Nhuận, TP.HCM) thường xuyên ngoáy tai, khoảng 2 lần/ngày hoặc bất cứ khi nào chị cảm thấy ngứa. Chị P. dùng tăm bông hoặc bất cứ vật gì thuận tay khi lấy để ngoáy mỗi khi ngứa tai; lúc bút viết, lúc tăm xỉa răng…

Hai tuần trước, trong một lần, chị đang ngoáy tai bằng vật dụng lấy ráy tai kim loại nhưng vô tình cháu họ đang đùa giỡn, té ngã vào tay khiến dụng cụ này đẩy hơi sâu vào tai. Lúc này, chị cảm thấy rất đau tai. Sau đó một tuần, tình trạng đau nhức tai vẫn tiếp diễn, kèm theo chảy dịch, khó cảm nhận âm thanh nên chị đi khám.

Kết quả nội soi tai mũi họng, bác sĩ Hữu cho biết, chị P. viêm tai ngoài cấp tính, màng nhĩ nguyên vẹn. Đây là tình trạng nhiễm trùng vùng tai ngoài dẫn đến viêm, sưng tấy, chủ yếu do vi khuẩn gây ra. Chị P. có tiền sử viêm tai nên dễ bị nhiễm trùng hơn so với người khác.

Bác sĩ Hữu kê đơn thuốc cho chị P. Tái khám sau 2 tuần, chị P. cải thiện tình trạng viêm, không còn chảy dịch tai.

“Thói quen dùng vật dụng bất kỳ để ngoáy tai hay ngoáy tai quá thường xuyên như chị P. rất nguy hiểm. Nhiều trường hợp vào viện thì ống tai đã bị chảy máu, thủng màng nhĩ, điếc…”, bác sĩ Hữu nói.

Ráy tai có tác dụng bảo vệ lớp da tai mỏng bên trong cũng như kháng nước, khuẩn, nấm hay cả côn trùng bò vào trong tai. Khi ngoáy tai thường xuyên, đặc biệt là sử dụng tăm bông hoặc các vật dụng nhọn sẽ vô tình đẩy ráy tai sâu vào trong; gây xước, rách lớp da mỏng; tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển, dễ nhiễm trùng.

Bác sĩ Hữu cho biết, không cần lấy ráy tai mỗi ngày. Ráy tai tự khô và bong tróc ra ở tai ngoài. Khi tắm gội, nếu nước không may vào tai thì chỉ cần nghiêng tai để nước ra ngoài, dùng tăm bông thấm cửa tai để sạch nước, nước đọng sẽ tự khô.

Làm sạch ống tai đúng cách để bảo vệ tai ngoài, ngăn ngừa suy giảm thính lực. Tuyệt đối tránh đưa bất cứ dụng cụ vào trong ống tai như bông ngoáy tai, những vật sắc nhọn để lấy ráy tai vì sẽ làm tổn thương da ống tai, thủng màng nhĩ. Một số người có cơ địa ráy tai nhiều, lâu dần hình thành nút ráy tai cần tới cơ sở y tế có chuyên khoa Tai Mũi Họng để bác sĩ lấy ra đúng cách.