Nuốt nghẹn do thực quản dưới hẹp hơn 10 lần

TP HCM _ Người bệnh nuốt nghẹn, sụt 10 kg, bác sĩ phát hiện đoạn dưới thực quản hẹp nặng, chỉ còn 1-1,5 mm; được nội soi cắt bỏ cơ vòng thực quản, ăn uống bình thường.     

Chị Thảo bị trào ngược dạ dày từ cách đây 3 năm, đã khám và uống thuốc điều trị nhưng bệnh không khỏi mà có chiều hướng gia tăng. Chị cho biết, ban đầu là những cơn trào ngược dạ dày xuất hiện vài ngày một lần sau bữa ăn. Sau đó tăng dần, xuất hiện bất chợt cả ngày và đêm, khiến chị mất ngủ, thường xuyên đau rát cổ, viêm họng. Đặc biệt, 6 tháng gần đây, chị bị nuốt nghẹn, khó ăn uống, phải dùng thức ăn lỏng, mỗi bữa ăn nhai rất lâu, thậm chí uống nước cũng dễ bị sặc. Chị thường xuyên trải qua cảm giác mệt mỏi, đuối sức, sụt 10 kg.

Ngày 5/9, Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Minh Hùng – Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, các kết quả nội soi thực quản dạ dày, chụp X-quang thực quản dạ dày có thuốc cản quang, đo áp lực nhu động thực quản cho thấy tình trạng thực quản của người bệnh giãn nhẹ, đoạn cuối hẹp. Sau khi loại trừ yếu tố ác tính, chị Thảo được bác sĩ chẩn đoán bị chứng co thắt tâm vị type 2 (co thắt tâm vị có 3 type).

Bác sĩ Minh Hùng nhận định, trường hợp của chị Thảo nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như: viêm loét thực quản, hẹp thực quản, viêm phổi hít do nôn ọe, áp xe phổi do thức ăn bị trào ngược. Đặc biệt, do người bệnh không ăn uống được nên có khả năng gây suy dinh dưỡng, sụt cân nhiều, ung thư hóa vùng viêm mạn tính. Chị Thảo được bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt cơ vòng dưới thực quản qua nội soi đường miệng POEM (Peroral Endoscopic Myotomy).

Tâm vị là cơ vòng thực quản dưới, cơ quan này có vai trò như một chiếc van đóng – mở, có chức năng đẩy thức ăn từ thực quản xuống dạ dày và đồng thời đóng lại để ngăn hiện tượng trào ngược. Tuy nhiên, khi tâm vị bị co thắt sẽ gây rối loạn chức năng thực quản khiến cho quá trình đóng – mở không diễn ra bình thường. Lúc này, thực quản không đẩy thức ăn xuống dạ dày, cơ vòng dưới thực quản mở ra không hoàn toàn làm ứ đọng thức ăn ở thực quản và lên men. Các chất này rất dễ trào ngược lên miệng nên thường nhầm lẫn với trào ngược dạ dày – thực quản với các triệu chứng thường gặp như mắc nghẹn, khó nuốt, trào ngược, đau ngực khi nuốt…

Để phẫu thuật cho chị Thảo, bác sĩ tạo một đường hầm dưới niêm mạc ở thực quản và phần đầu dạ dày, qua đó tiến hành cắt cơ thực quản dưới và 2 cm phần trên dạ dày. Đây là phương pháp ít xâm lấn, không rạch vết mổ tại ngực và bụng nên người bệnh ít đau, nhanh hồi phục và không để lại sẹo. “Ngay sau mổ, chị Thảo không còn nuốt nghẹn, có thể uống sữa, ăn đồ lỏng và được xuất viện một ngày sau khi mổ”, bác sĩ Hùng cho biết.

Theo bác sĩ Minh Hùng, tùy mức độ, bệnh co thắt tâm vị sẽ được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp như nong bóng, cắt cơ vòng dưới qua phẫu thuật nội soi qua đường bụng hay qua ngả miệng. Trong đó, nong bóng hơi được áp dụng phổ biến trên thế giới, có hiệu quả nhanh nhưng dễ tái phát. Ngược lại, cắt cơ vòng dưới thực quản qua ngả miệng cho nhiều ưu điểm như ít xâm lấn, hiệu quả dài lâu và không để lại sẹo. Một số trường hợp không thể can thiệp do bệnh lý nội khoa đi kèm buộc phải điều trị bằng thuốc, tuy nhiên kết quả chỉ tạm thời, duy trì thời gian ngắn.

Co thắt tâm vị là do sự thoái hóa tiến triển của những tế bào hạch trong đám rối thần kinh thực quản tại thành thực quản, dẫn tới không thể giãn cơ thắt thực quản dưới, đi kèm mất nhu động ở đoạn xa. Nguyên căn cũng như yếu tố nguy cơ của căn bệnh đến này vẫn chưa xác định rõ ràng nên không thể phòng ngừa. Do đó, bác sĩ Hùng khuyến cáo, khi có dấu hiệu bất thường như ợ nóng, khó nuốt, đau khó chịu vùng ngực, nôn ọe, sụt cân… thì cần đến các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra.

Thông thường, các bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân làm phương pháp chẩn đoán như chụp X-quang thực quản có uống thuốc cản quang, nội soi thực quản – dạ dày, đo áp lực thực quản giúp phát hiện những bất thường ở đường tiêu hóa hóa sớm. Nhờ đó, có thể điều trị kịp thời và phòng ngừa các biến chứng nặng nề.

(*) Tên bệnh nhân đã được thay đổi